چاپ کتاب بدون توجه به زیبایی ظاهری آن، می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش جذابیت آن داشته باشد، حتی اگر از مفهوم و بار علمی بالایی برخوردار باشد؛ چون اولین چیزی که به چشم خواننده می‌آید، ظاهر و زیبایی کتاب است. در نتیجه می‌توان گفت که صفحه آرایی کتاب از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و باید به نحو احسن انجام شود؛ به همین دلیل جهت آشنایی بیشتر شما عزیزان با این موضوع، پیشنهاد می‌کنیم که حتما تا انتهای این مطلب را با دقت مطالعه بفرمایید.

صفحه آرایی و طراحی کتاب

در نشر سایبان خدمات تخصصی و ویژه‌ای در زمینه طراحی و صفحه آرایی کتاب ارائه می‌شوند. طراحی کتاب در مجموعه سایبان با توجه به موضوع و همچنین ساختار ظاهری آن انجام می‌شود. این کار توسط همکاران ما با نهایت دقت و ظرافت به اجرا می‌رسند؛ چرا که اعتقاد ما این است که اگر صفحه آرایی به درستی انجام نشود، محتوا به صورت ساختارمند به خواننده ارائه نمی‌شود و همچنین نمی‌تواند او را به درستی هدایت کند.
تمامی عناصر طراحی، گرافیک و حروف باید به نحوی منظم شده باشند که خواننده به راحتی تمامی مطالب را مطالعه کند. همچنین او را به مطالعه سایر محتوا ترغیب کند. ترغیب خواننده به مطالعه ادامه متن کتاب، هدف بسیار مهمی است که با صفحه آرایی کتاب می‌توان به آن دست پیدا کرد. لازم به ذکر است که در مجموعه نشر سایبان، طراحان با استفاده از شیوه‌های خاصی، به عناصر صفحه نظم می‌بخشند.

چقدر با اصول صفحه آرایی آشنایی دارید؟

صفحه آرایی یکی از مهم‌ترین مراحلی است که باید قبل از چاپ کتاب انجام شود. صفحه آرایی کتاب اصولی دارد که اگر به درستی انجام نشوند، سطح کیفیت را کاهش داده و در نتیجه مخاطبین کمی را جذب خواهد کرد. رعایت کردن اصول صفحه بندی، می‌تواند مشکلات و خطاهایی که در حین یا بعد از چاپ به وجود می‌آید را کاهش دهد. در ادامه اصول مهم صفحه آرایی را ذکر کرده‌ایم.

دسته بندی کتاب

اولین و مهم‌ترین اصلی که باید در صفحه آرایی مورد توجه خود قرار دهید، دسته‌بندی کتاب است. کتاب‌هایی که تالیف می‌‎شوند، معمولا در دسته‌های مختلف موضوعی، سنی و غیره قرار می‌گیرند؛ بنابراین طراح در صفحه‌آرایی باید این موارد را مدنظر قرار داده و با توجه به دسته‌بندی کار خود را انجام دهد.

انتخاب قطع استاندارد و مناسب

یکی از مهم‌‎ترین اصول صفحه آرایی کتاب انتخاب قطع مناسب است. این کار باید با توجه به موضوع و محتوای کتاب انجام شود. همچنین در حین این کار باید به استانداردهای چاپ هم توجه شود. هنگامی که بخواهید کتاب را به صورت الکترونیکی چاپ کنید، صفحه آرایی هم باید با توجه به دستگاه‌هایی که قرار است کتاب در آن نمایش داده شود، انجام گردد.
معمولا ناشر یا نویسنده قطع کتاب را انتخاب می‌کنند؛ اما اگر قرار باشد این کار توسط طراح انجام شود، قطع باید با توجه به نوشتاری یا تصویری بودن کتاب، انتخاب شود. قطع کتابی که جدول، نمودار یا تصاویر زیادی داشته باشد با قطع کتابی که بیشتری نوشته دارد، متفاوت است.

گریدبندی

منظور از گرید ساختار کلی قرار گرفتن محتوای کتاب است. گریدبندی از مهم‌ترین اصول صفحه آرایی کتاب است که به مواردی از جمله حاشیه صفحه، ابعاد ستون‌های متن و همچنین تعداد آن‌ها مربوط می‌شود. وقتی که از گریدبندی مناسب استفاده می‌کنید، صفحه آرایی را خیلی سریع و اصولی می‌توانید انجام دهید.

انتخاب نوع فونت و سایز

یکی از مهم‌‎ترین موارد دیگری که در لیست اصول صفحه آرایی کتاب قرار می‌گیرد، فونت و سایز آن است. فونت متن و سایز آن تاثیر زیادی روی خوانایی دارد؛ بنابراین باید حساسیت‌های لازم را به خرج دهید تا بهترین نتیجه را بگیرید. دقت داشته باشید که استفاده از فونت نامناسب، می‌تواند تاثیر مثبت یک کتاب را کاهش دهد. مشخص کردن فاصله بین کلمات و سطرها هم در این قسمت انجام می‌شود.

ترتیب اجزای کتاب

اجزای کتاب به طور کلی شامل 3 قسمت اصلی و مهم صفحات پیش از متن، متن و پس از متن می‌شود. یک طراح و صفحه آرا باید به خوبی با این موارد آشنایی داشته باشند تا بتوانند صفحات داخلی را هم به ترتیب طراحی کنند. به عنوان مثال باید صفحات ورودی، سفید، عنوان و غیره به ترتیب چیده شوند. رعایت این موارد بسیار حائز اهمیت است و تنها یک طراح خبره می‌تواند به خوبی این ترتیب را رعایت کند.

رعایت نکات ساختاری متن

یکی از مهم‌ترین اصول دیگری که همیشه در مجموعه نشر سایبان مورد توجه قرار می‌گیرد، رعایت کردن نکات ساختاری متن است. به این صورت که محل قرار گرفتن تیترها در متن به درستی مشخص می‌شود. به علاوه نسبت سطرها و ساختاری ظاهری پاراگرف‌ها هم تعیین می‌گردد.

اهمیت رنگ‌بندی در صفحه آرایی کتاب

رنگ‌بندی صفحات یک کتاب از دیگر کارهای بسیار مهمی است که توسط صفحه آرا انجام می‌شود. کتاب‌ها را به طور کلی می‌توان بر حسب نیاز و همچنین سلیقه مولف، در رنگ‌های مختلفی طراحی کرد. بعضی از مولفان ترجیح می‌دهند از 1 رنگ و برخی دیگر ترجیح می‌دهند از 2 رنگ یا بیشتر برای رنگ‌بندی استفاده کنند. استفاده از دو رنگ چاپی علاوه بر تاثیری که روی زیبایی ظاهری دارد، هزینه چاپ آفست را هم کاهش می‌دهد.

طراحی قالب کلی کتاب

شاید فکر کنید که طراحی قالب کلی کتاب کار ساده‌ای است و پیچیدگی خاصی ندارد، در صورتی که اصلا این‌طور نیست. طراحی قالب کلی کتاب، اگر به صورت حرفه‌ای انجام شود، پیچیدگی‌های خاص خودش را دارد. به طورکلی طراح برای اینکه قالب کلی کتاب را طراحی کند، به نکات زیر توجه می‌کند:

ایجاد فضای مناسب در کنار رعایت جذابیت‌های بصری
حروف‌چینی
طراحی و تعیین متون و تصاویر
مشخص کردن نوع فونت‌ها
شکل و نحوه قرارگیری تیترها
شکل ظاهری

تمامی مواردی که اشاره کردیم، ممکن است در نگاه اول ساده به نظر بیایند؛ اما در حقیقت بسیار پیچیده و نیازمند مهارت خاص خودشان هستند.

طراحی جلد کتاب

یکی دیگر از موارد بسیار مهم در صفحه آرایی کتاب، طراحی جلد آن است. طرحی که برای جلد کتاب طراحی می‌شود، در واقع معرف کتاب بوده و همیشه اولین چیزی است که مخاطب آن را می‌بین؛ بنابراین تاثیر زیادی روی جذب او خواهد داشت. طراحی جلد باید متناسب با موضوع کتاب و بسیار جذاب انجام شود. همچنین می‌توان از تصاویر، لوگو و سایر عناصر تصویری دیگر هم به شکل خلاقانه‌ای استفاده کرد. دقت داشته باشید که برای طراحی جلد کتاب باید از ایده‌های نو و جدید کمک گرفت.
گاهی طرح روی جلد می‌تواند پیام نویسنده کتاب را به خوبی منتقل کند. طراح می‌تواند در طراحی جلد، از فونت‌های مختلف با اندازه‌های متفاوت استفاده کند. همچنین فونت و اندازه عنوان کتاب را متفاوت از سایر نوشته‌های روی جلد انتخاب کند. نکته بسیار مهمی که در طراحی جلد کتاب باید به آن توجه کنید، این است که از گرادینت استفاده نکنید.
چون استفاده از گرادینت در طراحی جلد کتاب، می‌تواند جلوه غیرحرفه‌ای به آن بدهد. نکته مهم دیگری که در طراحی جلد کتاب می‌توانید مدنظر خود قرار دهید، این است که جلد کتاب را در ابعاد کوچکتر هم در نظر داشته باشید؛ چون بسیاری از افراد کتاب‌های خود را به صورت اینترنتی تهیه می‌کنند.

صفحه آرایی کتاب با نرم‌افزار ایندیزاین

برای صفحه آرایی می‌توانید از نرم‌افزاراهای مختلفی استفاده کنید. به عنوان نمونه می‌توان به نرم‌افزار ورد اشاره کرد. البته باید این مورد را هم اضافه کرد که استفاده از این نرم‌افزار، نمی‌تواند امکانات خیلی زیادی در اختیار شما قرار دهد؛ بنابراین بهتر است که از نرم‌افزارهای بهتری مثل ایندیزاین استفاده کنید؛ چون این گونه نرم‌افزارها، امکانات بسیار زیادی داشته و به شما این امکان را می‌دهند که صفحه آرایی کتاب را به صورت حرفه‌ای انجام دهید.
لازم به ذکر است که این نرم افزار، توسط شرکت ادوبی به صورت خاص برای صفحه آرایی طراحی و ارائه شده است؛ در نتیجه ابزار بسیار قوی بوده که هیچ نرم‌افزار دیگری نمی‌تواند جایگزین آن شود. تخصصی بودن این نرم‌افزار باعث شده است تا طراحان به خوبی هرچه تمام‌تر صفحه آرایی کتاب‌های خود را انجام دهند. در مجموعه نشر سایبان هم برای صفحه آرایی از همین نرم‌افزار بسیار کاربردی بهره گرفته می‌شود.

سخن آخر

در این مطلب سعی کردیم تا شما را با صفحه آرایی کتاب آشنا کنیم. این کار اصول خاص خودش را دارد. در واقع اگر این فرایند با کیفیت بهتری انجام شود، می‌تواند نظر مخاطبان و کاربران را بیشتر به سمت خود جلب کند. علاوه بر آن طراح باید تمامی خلاقیت خود را در این زمینه به کار بگیرد. نرم‌افزارهای مختلفی برای صفحه آرایی وجود دارند که از جمله آن‌ها می‌توانیم به ایندیزاین اشاره داشته باشیم.