در صنعت چاپ کتاب، آیا با تایپ و حروف چینی اصولی کتاب آشنایی دارید؟ آیا میدانید که این کار چقدر مهم و حیاتی است؟ بهطوریکه میتواند تأثیر بسزایی روی خوانایی و زیبایی ظاهری متن داشته باشد؟ قبل از چاپ کتاب حتماً باید نکاتی را رعایت کنید. یکی از این نکات تایپ و حروف چینی است که کاری تخصصی بوده و نیاز به دانش و مهارت دارد. بهعنوان نویسنده یک کتاب، باید با اصول این کار آَشنا باشید. به همین دلیل در این مطلب مهمترین نکاتی که دراینباره باید بدانید را آوردهایم.
اهمیت تایپ و حروف چینی کتاب
فرض کنید وارد اتاقی میشوید که کاملاً بههمریخته و نامنظم است. قطعاً با دیدن چنین صحنهای، تجربه خوبی به دست نمیآورید. طراحی داخلی کتاب هم به همین شکل است. حتی اگر جلد کتاب بسیار جذاب باشد؛ اما وقتی مخاطب درون کتاب را مشاهده میکند، رغبتی به مطالعه آن ندارد. چون زیبایی ظاهری متون حفظ نشده است. از مهمترین نکاتی که قبل از چاپ باید به آن توجه داشته باشید، این است که مطمئن شوید محتوای درون کتاب متناسب بوده و ظاهر بصری خوبی دارد.
منظور از حروفچینی چیست؟
وقتی صحبت از تایپ و حروف چینی کتاب میشود، منظور فرآیندی است که در طی آن، محتوا و نوشتههای کتاب درون صفحات به شکل مناسبی چیده میشوند. معمولاً حروفچینی را در آخر کار قرار میدهند؛ یعنی وقتی نویسنده کتاب را نوشت و آماده چاپ بود، حروفچینی آن انجام میشود. اگر حروفچینی بهصورت حرفهای و تخصصی انجامشده باشد، قطعاً تأثیر زیادی روی خواننده میگذارد. وقتیکه طراحی داخلی کتاب بهخوبی انجامشده باشد، قطعاً خواننده تجربه خوبی از مطالعه کتاب خواهد داشت.
وقتی حروفچینی به شکل صحیحی انجامشده باشد، خواننده خیلی سریعتر و بهتر میتواند به هدف نویسنده برسد. همچنین مطالعه کتاب راحتتر و لذتبخشتر خواهد شد. کتابهایی که فقط ترجمه و تایپ میشوند، میتوانند مخاطب را به مقصد برسانند؛ اما وقتی حروفچینی برای کتاب انجامشده باشد، ظاهر کتاب بسیار حرفهای بوده و قطعاً خوانندگان بیشتری برای مطالعه کتاب رغبت نشان میدهند.
آیا حروفچینی همان تایپوگرافی است؟
دقت داشته باشید که تایپ و حروف چینی، همان تایپوگرافی نیست. تایپوگرافی یا typography فن چاپ است. به این معنی که در این کار متن و محتوا خلق میشود. همچنین از فونتها، فاصله، برجسته کردن نوشتهها و غیره استفاده میگردد؛ اما در حروفچینی اینطور نیست.
لازم به ذکر است که حروفچینی بد قابلمشاهده است؛ اما وقتی بهصورت حرفهای انجامشده باشد، قطعاً دیده نمیشود؛ یعنی از دید خواننده کتاب مخفی باقی میماند. وقتیکه حروفچینی به شکل حرفهای و تخصصی انجامشده باشد، خواننده همچنان به مطالعه کتاب ادامه داده و حتی زمان خوابش را هم فراموش میکند.
عوامل مؤثر روی حروفچینی
در تایپ و حروف چینی کتاب عوامل مختلفی دخیل هستند که در همین مطلب به آنها اشاره میکنیم. معمولاً کتابها را در سایزهای استاندارد برش میدهند. سایز کتاب اولین عامل بسیار مهمی است که در حروفچینی تأثیر دارد. بسته به اینکه کتاب در چه سایز و اندازهای چاپ میشود، حروفچینی را میتوان متفاوت انجام داد. علاوه بر این مورد، حاشیهها هم از دیگر عواملی هستند که روی حروفچینی تأثیر دارند.
دقت داشته باشید که هرچه حاشیهها در یک کتاب بزرگتر باشند، تعداد صفحههای کتاب هم بیشتر میشود. مطالب تصویری موجود در کتاب هم از دیگر عوامل مؤثر در حروفچینی هستند. ناگفته نماند که وجود محتواهای تصویری همیشه روی زیبایی ظاهری کتاب تأثیر میگذارند. نوع و فونت نوشتهها هم بهعنوان عامل سوم در حروفچینی شناخته میشود. فونت متن اصلی، عنوانها، تیترها و غیره همگی روی تایپ و حروف چینی تأثیر میگذارند.
کار حروفچین چیست؟
هنگامیکه حروفچین بخواهد کار خود را آغاز کند، به چندعاملی که در بخش قبلی معرفی کردیم، توجه میکند. حروفچین برای هر یک از این موارد زمانی را صرف میکند تا بتواند درباره آنها تصمیم درستی بگیرد. بهعنوانمثال درباره فونتها تصمیم میگیرد که آیا بهتر است از فونت زائده استفاده شود یا خیر؟
همچنین این مورد را هم بررسی میکند که آیا استفاده از فونتهای زائده تصاویر و پاراگرافهای کتاب را جابهجا میکند؟ حروفچینی کاری حساس است که تمامی اجزای آن باید بهدرستی انتخابشده باشند. چون وجود ایراد در یک جز حتی کوچک میتواند کیفیت کل کار را تحتتأثیر قرار دهد. به همین دلیل باید ریزبینانه حروفچینی را انجام داد.
حروفچین، وقتیکه عناصر مختلف را انتخاب کرد، پروسه چیدن محتوای متنی و تصویری کتاب را آغاز میکند. در حین این کار، به جزئیات اهمیت زیادی میدهد و سعی میکند تمام آنها را بررسی کند تا مشکلی رخ ندهد. حروفچین حرفهای با اشتباهات رایج در حروفچینی آشنایی دارد و سعی میکند که مرتکب آنها نشود.
اشتباهات رایج در تایپ و حروف چینی
همیشه در تایپ و حروف چینی مشکلات و اشتباهات رایجی وجود دارد که حروفچینان حرفهای با دقت آنها را بررسی میکنند تا کیفیت کار کاهش پیدا نکند. بهعنوانمثال میتوان به استفاده از حروف ربط و فاصله برای وصل کردن کلمات اشاره کرد. در بعضی از موارد برخی از حروفچینان به کلمههایی که دو نیمه هستند و در آخر و ابتدای خط بعدی قرار میگیرند، توجه نمیکنند. درنتیجه تعادل و نظم پاراگرافهای کتاب بههمریخته میشود.
فاصلهبندی اشتباه یکی دیگر از خطاهای رایجی است که در حروفچینی رخ میدهد. وقتیکه فاصله بین دو کلمه بیشازحد زیاد یا کم باشد، ظاهر زیبایی متن تحتتأثیر قرارگرفته و زشت میشود. درنتیجه این نکته باید بهدقت بررسی شود. در بعضی از موارد لازم است که فاصله متن بهاندازهای باشد که بهاصطلاح جایی برای نفس کشیدن آن باشد.
استفاده کردن از 2 فاصله بین جملات هم یکی دیگر از اشتباهات رایج در تایپ و حروف چینی کتاب است. تمامی مواردی که ذکر شد، ازجمله مراحل بسیار مهمی هستند که هر حروفچین حرفهای به آنها توجه دارد. همچنین بهطور مرتب آنها را چک میکند. معمولاً کسانی که تازهکار هستند، این اشتباهات را بهطور مکرر مرتکب میشوند. به همین دلیل هم هست که کیفیت کارشان پایین میآید.
حروفچینی و واژهپردازی
شاید با خودتان فکر کنید که کار حروفچینی را با استفاده از نرمافزارهایی مانند ورد که واژهپرداز است، انجام میدهند. درحالیکه اینطور نیست. بلکه این را هم باید گفت که این نرمافزار یکی از بدترین نرمافزارها برای واژهپردازی است. حروفچین میخواهد فاصله حروف که به آن Kerning گفته میشود را بررسی کند. همچنین باید صغیر و بیوه شدن را هم موردبررسی قرار دهد.
هم پشتگی کلمات و حرف افتاده هم از دیگر کارهایی است که حروفچین انجام میدهد. درنتیجه نرمافزاری مثل ورد نمیتواند پاسخگوی نیازهای حروفچین باشد. در حقیقت امکانات این نرمافزار بهگونهای نیست که بتوان کار حرفهای با آن انجام داد. سقف کار با این نرمافزار محدود است و نمیتوان کارهای زیادی با استفاده از آن انجام داد.
بهعنوان نمونه اگر کتاب تصاویر زیادی داشته باشد، تصویر و متن همراه با سایر اجزا مثل پاورقی و نمودارها، باید مرتباً ازنظر متعادل بودن موردبررسی قرار بگیرند. تمامی این کارها را باید با نرمافزار حرفهای که امکانات زیادی دارد انجام داد.
جمعبندی
تایپ و حروف چینی کتاب برخلاف تصور عموم، کاری تخصصی و حساس بوده که نیازمند دقت زیاد است. بدون حروفچینی، قطعاً زیبایی ظاهری متون کتاب کاهش مییابد و حتی در جذب خواننده برای مطالعه کتاب هم تأثیر دارد. درنتیجه همانطور که به زیبایی طراحی جلد اهمیت میدهید، باید به دکوراسیون داخلی کتاب هم اهمیت دهید.
این کار باعث میشود خواننده در حین مطالعه کتاب، گذر زمان را حس نکند. نشر سایبان یکی از معتبرترین انتشارات بوده که خدمات تخصصی حروفچینی را ارائه میدهد. در صورت وجود هرگونه سؤال یا نیاز به مشاوره میتوانید با نشر سایبان در ارتباط باشید.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.